Hoe komt zink eigenlijk in ons lichaam
terecht?
Mineralen zijn aanwezig in de grond en het
water. Planten en dieren nemen de mineralen vervolgens op uit de grond of het
water. Bij het eten van plantaardige of dierlijke levensmiddelen neemt de mens het
zink hierna op in het lichaam. De meest beschikbare vorm van zink voor de mens
is afkomstig uit de dierlijke eiwitten, zoals vlees (vooral rood vlees), gevogelte, zuivelproducten,
schaal- en schelpdieren (oesters), eieren. De minder absorbeerbare vorm van
zink komt voor in kaas, yoghurt, bonen, noten en zaden. Een zinktekort komt
vooral voor bij bevolkingsgroepen die een weinig gevarieerde voeding gebruiken
die bovendien arm is aan eiwitten van dierlijke oorsprong.
Zink
is een spoorelement, dat wil zeggen benodigd in zeer kleine hoeveelheden, maar
cruciaal voor vele lichaamsprocessen.
Zink komt in iedere lichaamscel voor en maakt deel uit van circa 100 bestaande
enzymsystemen van het menselijk lichaam. In deze rol is zink op vrijwel elk
gebied van het lichaam actief te noemen. Zink verhoogt de weerstand tegen
infecties en wordt vaak samen met vitamine C ingenomen bij verkoudheid en
griep. Zink is altijd aanwezig in multivitamine-preparaten. Hiernaast is zink belangrijk
voor ons lichaam door zijn rol bij een gezonde celvorming en celgenezing,
vandaar dat zink ook vaak in supplementen voor de huid is terug te vinden.
Zink, een belangrijke voedingsstof voor een
gezonde huid.
Zink
is een zeer belangrijk mineraal bij de genezing van wonden en het herstel van
de huid na beschadiging. Ook bij
de genezing van acne littekens is zink van uitermate belang. Bovendien heeft zink antioxiderende
eigenschappen die helpen bij het verwijderen van vrije radicalen en bacteriën.
Als transporteur van vitamine A ondersteunt
zink ook nog eens een gezonde huid en daarnaast gezonde ogen.
Zink staat tevens bekend om zijn rol in het
onderhouden van een gezonde functie van de voortplantingsorganen, vooral bij de
man. Minder bekend is de rol van zink in de opslag en activiteit van insuline,
voor behoud van een goede cognitieve functie en voor een gezond hart- en goed
werkende schildklier.
Zink heeft zodoende veel belangrijke functies
in het lichaam en men heeft er maar weinig van nodig, toch is een zinkdeficiëntie
niet ondenkbaar in de westerse
wereld. Westerse diëten zijn namelijk rijk aan bewerkte voedingsmiddelen die
een laag zinkgehalte bevatten. Ook een zinkarme bodem speelt hierin mee en de vele
suikers die we binnen krijgen. Doordat zink namelijk betrokken is bij de
suikerstofwisseling en de gemiddelde inname van (witte)suiker in onze tijd
extreem hoog is, is ons verbruik aan zink extreem. Het zink dat het lichaam
opneemt is dan niet genoeg versus het verbruik, waardoor een zinktekort in het
lichaam ontstaat.
Tekenen van een zinktekort
De
symptomen van zinktekort verschillen sterk per persoon. Hier is een lijst van
symptomen van zinkdeficiëntie:
·
vertraging
in de wondgenezing
·
verschillende
soorten huidaandoeningen, zoals eczeem, psoriasis en acne
·
droge
huid en huiduitslag
·
groeistoornissen
·
haaruitval
·
roos
·
allergische
klachten
·
ontsteking
van de nagelriem
·
witte
vlekken op de vingernagels
·
diarree
·
darmontstekingen
·
verlies
van eetlust
·
verlies
van de smaak of geur
·
verlies
van libido (seksuele energie)
·
een
lichte bloedarmoede
·
gedrags-
en slaapstoornissen
·
hyperactiviteit
·
zwangerschapsvergiftiging
en post-natale depressie
·
pre-menstrueel
syndroom, verstoring van de menstruele cyclus
·
verminderde
vruchtbaarheid
Op
een eenvoudige manier kan met behulp van een ‘smaaktest’ een eerste indicatie
verkregen worden over het al of niet aanwezig zijn van een zinktekort. Voor
meer informatie zie Lamberts
Zincatest op de
Andela Pharma website. Om het precieze zinkgehalte te bepalen kan een
urineonderzoek plaats vinden in het lab.
Dosering van zink in supplementen:
Behandeling
van acne, psoriasis en eczeem: dagelijks 30-135 mg elementair zink of neem een combinatie supplement gericht op acne, zoals Rejuvenal
Ne-ac of Dr. Murad
Skin Clarifying Dietary Supplement. In
multivitamine-preparaten is zink voor deze (huid)toepassingen in een te lage
concentratie aanwezig, namelijk 10-15 mg per tablet.
Bijwerkingen
komen voor bij hoge doseringen boven de 100 mg (misselijkheid en overgeven);
dus het is verstandig om de dagdosering van 135 mg niet te overschrijden zonder
overleg met de arts en ook niet langdurig 135 mg te gebruiken.
Voedselbronnen die zink bevatten:
Dierlijke eiwitten, zoals vlees (vooral rood vlees), gevogelte,
zuivelproducten, schaal- en schelpdieren (oesters), eieren. Een minder
absorbeerbare vorm van zink is aanwezig in kaas, yoghurt, bonen, noten en
zaden.
Synergisme en wisselwerkingen:
Vitamine A en C, en de B-vitaminen werken samen met zink. Vitamine
B6 verhoogt de zinkabsorptie. Cysteine is belangrijk voor de vorming van
stoffen benodigd voor het transport van zink in het lichaam.
Alcohol verhoogt de zinkuitscheiding via de urine. Roken en suiker
verhogen de behoefte van zink.
Producten met zink verkrijgbaar bij Andela
Pharma:
Voedingssupplementen met zink:
Multivitamine
met zink: Plantina Multi
Zink voor de huid:
· Supplement met o.a. zink voor acne/ onzuivere huid: Rejuvenal Ne-ac of Dr. Murad Skin Clarifying Dietary Supplement.
·
Crème met o.a. zink tegen schilfers, roodheid
en een teveel aan talg in het gezicht: Kerium DS
crème van La Roche Posay.
·
Supplement met o.a. zink voor een betere vochtbalans in de huid en tegen
huidveroudering: Imedeen
Derma One of Imedeen
Prime Renewal .
Zink voor het haar:
Literatuur:
2] Acne vulgaris, mental health and omega-3 fatty acids: a report of
cases. Lipids Health Dis. 2008 Oct 13;7:36.
3] An observational study of methionine-bound zinc with antioxidants for
mild to moderate acne vulgaris. Dermatol Ther. 2010 Jul-Aug;23(4):411-8.
4] Excessive oral zinc supplementation. J Pediatr Hematol Oncol. 2002
Oct;24(7):582-4.
5] Zinc requirements and the risks and benefits of zinc supplementation.
J Trace Elem Med Biol. 2006;20(1):3-18.
Epub 2006 Feb 21.
6] Toxic effects associated with consumption of zinc. Mayo Clin Proc.
2002 Jul;77(7):713-6.